30 yıl öncesinden günümüze Belediyelerin borçları…

Kentimizde bir süredir belediyelerimizin borçları konuşulup, tartışılıyor. Oysa konu bugüne özgü değil, yıllardır böyle. Bir örnek vermek için 30 yıl öncesine gideceğim. Öncelikle şunu söylemek istiyorum; abartılı büyüklükte binalar dikilmesini ve popülist yatırımlara rağbet edilmesini asla doğru bulmuyorum. Buna karşın belediyelerin makul seviyelerde borçlanarak yatırım yapması veya hizmet üretmesini de çok doğal görüyorum. Zaten sorun da, tartışma da rantabl olan ile olmayan arasında bulunuyor.

1989 ve Sirmen dönemi…

Şimdi, 30 yıl kadar geri gitmek istiyorum. 1984’te ANAP’tan seçilen rahmetli Necati Gençoğlu’nun dönemi 1989’da kapanmış, CHP’li Sefa Sirmen İzmit Belediye Başkanı olmuştu. Sirmen koltuğa oturduğunda belediye, “İşçi maaşlarını dahi ödeyemez” durumdaydı. Çünkü Gençoğlu döneminde para bitmiş, borç dağları oluşmuştu. Sirmen bankaya gidip şahsına ait buzhaneyi ipotek ettirerek dönemin parasıyla 500 milyon lira kredi almış ve belediye çarkını öyle döndürmüştü…

2004 ve Karaosmanoğlu dönemi…

15 yıl sonra İzmit’in başına AK Parti adına İbrahim Karaosmanoğlu geldi. Tabi o da kendisinden önceki CHP yönetiminden çok büyük bir borç devir aldı. Bugün zaman zaman tartıştığımız, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’ni Türkiye’nin en borçlu belediyeleri arasında girmesine neden olan yaklaşık 6 milyar liralık borç var ya, bunun 5 milyara yakını işte o dönemden (Yuvacık Barajı’ndan) kalan borçtur. Diyeceğim şu; borç tartışmaları 30 yıl öncesinden günümüze geliyor. Biter mi, bitmez.

Yuvacık Barajı borcu…

Ancak borç denilince hemen kestirip atmadan, üzerinde düşünmemiz gerekiyor. Misal, Yuvacık Barajı’ndan kalma yaklaşık 5 milyarlık borç için “Su sıkıntımız yok. O nedenle o borca değdi” diyen de, “Bu kadar büyük borç ihanettir” diyen de oldu. Hangi yaklaşım doğru? Ölçü, kural koymazsak nereden durup nereden baktığınıza bağlı sonuç çıkar.

Derince’de Bulut’tan kalan…

Yakın zamandan bir örnek; Geçenlerde Derince Belediye Başkanı Zeki Aygün geldi. Kendisinden önceki dönemde (Aynı partiden Ali Haydar Bulut) başlayan 3 projeden söz etti ve “Bugüne kadar 30-35 milyon harcanmış, tamamlanıp içinin tefriş edilmesi için 100 milyon daha lazım” diyerek, binaların fonksiyonel olmayan abartılı büyüklüğü karşısındaki çaresizliğini dile getirmişti.

Son zamanlarda ipin ucu kaçtı…

Geçen dönemin sonlarına doğru, bazı belediye başkanları çok borçlandı. Çok pahalı, ancak işlevsiz devasa binalar yapmayı maharet sandılar. Yeniden aday gösterilmek uğruna akla hayale gelmeyecek harcamalar yaptılar. Kaba tabirle ipin ucunu kaçırdılar. Bu gerçekler yeni belediye başkanlarını haklı olarak şimdi kara kara düşündürüyor.

30 geriye gidip günümüze gelmeye çalıştım. Türkiye bu konuya bir disiplin getirerek, her dönem tekrarlanan tartışmaları artık aşmalı. Ama yaptığımız bu değil; tartışmalar, suçlamalar son sürat. Çözüm aramak ve çare üretmek ise hiç yok…

Büyük yatırım için referandum…

Hangi projenin şehrin menfaatini, hangi projenin başkanın tribün sevdasını yansıttığını ayırt edebilmeliyiz. Başkanın kişisel popülaritesi ve siyasi ikbal hesapları için proje olmamalı, proje gerçekten şehrin ve o şehirde yaşayan vatandaşların ihtiyaçları için olabilmeli. Çok büyük maliyetler de vatandaşa sorulmalı…

Misal; Şehrin gelecek yıllarını ipotek altına alan çok büyük borçlanmalar (birkaç milyarlık) için (Yuvacık Barajı gibi) veya Büyükşehir’in geçen dönem başlattığı Gebze- Darıca Metro Hattı (yeni dönem bunu Bakanlığa devir etti) gibi… Böylesi devasa projelere başlanmadan önce son bir kez halka sorulmalı.  Yani gerekirse referandum yapılmalı. Daha küçük projelerde de verimliliği esas alacak bir sistem kurulmalı. İstihdam meselesi ise Başkanların siyasi ikballerine hizmet eden kaynak olarak görülmemeli. Yoksa biz bu belediyelerin borç meselesini gelecek 30 yılda da çok konuşup tartışıyor olacağız…

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Sadun Çetin - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Çağdaş Kocaeli Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Çağdaş Kocaeli Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Çağdaş Kocaeli Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Çağdaş Kocaeli Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.